Cierpienie na astmę lub alergie oznacza życie z przewlekłą chorobą, na którą obecnie nie ma lekarstwa. Wiąże się to z koniecznością zmierzenia się z całą serią zmian stylu życia, aby utrzymać objawy pod kontrolą, a tym samym zmniejszyć liczbę epizodów wpływających na komfort naszego życia.
test kontroli jakości życia chorego na astmę mini-AQLQ (ważność testu – 2 tygodnie) – nie rzadziej niż raz na 3 miesiące; ocena ogólnego stanu zdrowia pacjenta na podstawie przeprowadzonego wywiadu – co 4-6 tygodni.
Do najpopularniejszych ćwiczeń oddechowych dla osób z astmą należą: Ćwiczenia kontrolowanego oddychania – polegają na kontrolowanym wydychaniu i wydłużaniu czasu wydechu. Ćwiczenia głębokiego oddychania – polegają na wdechach i wydechach z maksymalnym wykorzystaniem pojemności płuc. Trening mięśni oddechowych – polega na
Po pierwsze: zamieszczono informacje dotyczące postępowania z chorymi na astmę w czasie pandemii COVID-19. Zasadnicze znaczenie ma zapewnienie chorych, że nie powinni odstawiać leków wziewnych, w tym glikokortykosteroidów (GKS). Bezpieczne jest również stosowanie leków biologicznych.
Innymi słowy, w porównaniu z dziećmi, których rodzice nie chorują na astmę, dzieci, których jeden z rodziców choruje na astmę są trzy do sześciu razy bardziej narażone na rozwój choroby, a dzieci, których dwoje rodziców choruje na astmę są 10 razy bardziej zagrożone.Z pewnością bliźnięta jednojajowe są bardziej skłonne
Witam czy na podstawie spirometri można stwierdzić astme wysiłkową.Budze się w nocy z poczuciem że się dusze ,boję się wówczas ciemnści ,mam wrażenie że głęboko w przełyku mam obrzęk czasami czuje jakby mi uciskało klatke piersiowa nawet w dzień ,czasami musze brać głęboki oddech bo brakuje mi powietrza .A jak oddycham
MHfW.
Pytanie nadesłane do redakcji Wykryto u mnie niedawno astmę łagodną: jak mam z nią żyć? Jestem osobą niepełnosprawną, w jaki sposób wpłynie to na moje codzienne funkcjonowanie? Startuję w Olimpiadach Specjalnych i chciałbym, aby ktoś mi wyjaśnił, jak mam żyć i uprawiać sport codziennie, aby choroba nie postępowała? Odpowiedziała lek. med. Iwona Witkiewicz specjalista chorób płuc Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego Astma jest chorobą o zmiennym przebiegu i trudnym do przewidzenia rokowaniu. Obecnie, zamiast starego podziału na astmę epizodyczną, łagodną, umiarkowaną i ciężką stosuje się raczej podział na: Astmę kontrolowaną Astmę częściowo kontrolowaną Astmę niekontrolowaną Aby dokonać podziału astmy, należy wykonać test kontroli astmy (ACT - Asthma Contol Test - prawa autorskie GSK), czyli odpowiedzieć na pięć pytań: I. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni Pana/i astma powstrzymywała Pana/nią od wykonywania zwykłych czynności w pracy, w szkole/na uczelni lub w domu? zawsze bardzo często czasami rzadko wcale II. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni miał/a Pan/i duszności? częściej niż raz dziennie raz dziennie 3 do 6 razy w tygodniu raz lub dwa razy w tygodniu wcale III. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni budził/a się Pan/i w nocy lub rano, wcześniej niż zwykle, z powodu objawów związanych z astmą (np. świszczący oddech, kaszel, duszności, ucisk lub ból w klatce piersiowej)? 4 noce w tygodniu lub częściej 2 do 3 noce w tygodniu raz w tygodniu raz lub dwa wcale IV. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni używał/a Pan/i doraźnie szybko działającego leku doraźnego? 3 razy dziennie lub częściej 1 lub dwa razy dziennie 2 lub 3 razy dziennie raz w tygodniu wcale V. Jak ocenił/a/by Pan/i swoją kontrolę nad astmą w ciągu ostatnich 4 tygodni? w ogóle niekontrolowana słabo kontrolowana umiarkowanie kontrolowana dobrze kontrolowana w pełni kontrolowana Wyniki testu: 25 punktów - astma w pełni kontrolowana 20-24 punkty - wynik zadowalający, astma była dobrze kontrolowana, choć nie była to pełna kontrola poniżej 20 punktów - niezadowalający, oznacza niewłaściwą kontrolę astmy. Leczenie astmy powinno prowadzić do pełnej kontroli choroby, czyli uzyskania jak najwyższej noty w teście kontroli i, co najważniejsze, umożliwiać normalną aktywność życiową, w tym uprawianie sportu. Jak pokazuje życie obecnie dysponujemy tak dobrymi lekami przeciwastmatycznymi, że chorzy na astmę są w stanie żyć normalnie i aktywnie uprawiać sport, co znamy z przypadku Marit Bjoergen norweskiej biegaczki narciarskiej, a także wielu hokeistów, z ekipy USA. Strategia leczenia astmy opiera się na : dostosowaniu terapii do aktualnego stanu pacjenta i aktualizowaniu jej w zależności od zmienności objawów edukacji chorego i aktywnej ścisłej współpracy z lekarzem identyfikacji czynników ryzyka zaostrzenia i zmniejszaniu ekspozycji chorego na te czynniki leczeniu chorób współtowarzyszących W leczeniu astmy należy stosować leczenie wziewne. W najłagodniejszych przypadkach stosujemy leki tylko przed wysiłkiem (szczególnie ważne u osób uprawiających sporty i w astmie wysiłkowej) lub w razie wystąpienia objawów. Jeżeli objawy, nawet minimalne, występują kilka razy w tygodniu, należy włączyć leczenie systematyczne. Preferuje się leki przeciwzapalne, czyli wziewne glikokortykosteroidy. Dawki i rodzaje leków zwiększamy tak długo, aż uzyskamy optymalną kontrolę astmy zgodnie z testem kontroli astmy. Oczywiście jak napisałam na wstępie, astma jest chorobą o zmiennym przebiegu. Występują w niej zaostrzenia spowodowane najczęściej infekcją lub kontaktem z alergenem. W takiej sytuacji musimy choremu zwiększyć ilość stosowanych leków oraz zwiększyć ich. W okresach zacisza choroby dawki leków należy redukować. Zmiany te należy wprowadzać stopniowo i redukcja leków powinna następować po trzymiesięcznym okresie stabilizacji choroby. Mimo prawidłowego leczenia astmy nie zawsze można przewidzieć przebiegu tej choroby, jednak wiele badań dowodzi, że prawidłowo leczona astma wziewnymi glikokortykosteroidami rokuje lepiej co do dalszego przebiegu, niż astma leczona nieregularnie. Negatywnie na przebieg astmy wpływają: dym tytoniowy infekcje wirusowe alergeny pochodzenia zwierzęcego, pleśnie i kurz domowy zanieczyszczenie środowiska stres kokaina. Przy prawidłowym ustawieniu leczenia i dobrej kontroli astmy sport, poprzez wytrenowanie mięśni oddechowych, w tym przepony, ma działanie pozytywne na przebieg astmy i tak długo, jak jest to możliwe, należy chorym z astmą zalecać wysiłek fizyczny. Piśmiennictwo: Fal A. (red.): Alergia, choroby alergiczne, astma, tom 1. Medycyna Praktyczna, Kraków 2010. Kuna P., Pierzchała W., Jankowski M.: Astma i POChP w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008. Światowa strategia rozpoznawania, leczenia i prewencji astmy; Medycyna Praktyczna wydanie specjalne 5/2009
Pytanie 1 Wole robić rzeczy w grupie, niż samemu zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 2 Wole wykonywać czynności stale w ten sam sposób zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 3 Jeżeli próbuje sobie coś wyobrazić, nie sprawia mi problemu utworzenie sobie obrazu w myślach zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 4 Często bywam tak zaabsorbowany jednym tematem, że nie zauważam niczego więcej zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 5 Często słyszę ciche odgłosy, niesłyszalne przez innych zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 6 Często zapamiętuje strzępki informacji, np. numery rejestracyjne samochodów zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 7 Zdarza sie często, że ludzie zwracają mi uwagę, że to co właśnie powiedziałem jest niegrzeczne, choć ja mam wrażenie, że to było grzeczne zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 8 Gdy czytam jakąś książkę, potrafię sobie łatwo wyobrazić, jak wyglądają bohaterowie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowani Pytanie 9 Jestem zafascynowany datami zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 10 Nie mam kłopotów z rozumieniem wypowiedzi, nawet gdy równocześnie mówi kilka osób zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 11 Spotkania towarzyskie nie stanowią dla mnie problemu zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 12 Zauważam szczegóły, które nie są widoczne dla innych zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 13 Wole pójść do biblioteki niż na imprezę/ przyjęcie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 14 Nie mam problemów z wymyślaniem historyjek zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 15 Bardziej przywiązuję się do osób niż do przedmiotów zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 16 Kiedy zajmuję się jakimś problemem, denerwuję się, gdy muszę przerwać to co robię i nie mogę kontynuować swoich działań zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 17 Lubię pogaduszki o niczym, np. w windzie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 18 Jeżeli coś mówię, to często nie dopuszczam innych do głosu zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 19 Jestem zafascynowany numerami zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 20 Kiedy czytam książkę, mam kłopot z wyobrażeniem sobie postaci zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 21 Czytanie beletrystyki nie sprawia mi przyjemności zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 22 Mam kłopot z nawiązywaniem przyjaźni zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 23 Bardzo często zauważam, że rzeczy układają się według wzorów, szablonów zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 24 Wolę pójść do teatru niż do muzeum zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 25 Nie przeszkadza mi to wcale, gdy mój rytm dnia jest w jakiś sposób zakłócony zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 26 Często łapię się na tym, że nie wiem, jak podtrzymać rozmowę zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 27 Nie mam problemów z tym, by „czytać miedzy wierszami”, gdy ktoś coś do mnie mówi zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 28 Bardziej koncentruje się na całości, niż na szczegółach zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 29 Mam problem z zapamiętywaniem numerów telefonów zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 30 Zazwyczaj nie zauważam drobnych zmian w położeniu lub wyglądzie osób zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 31 Zauważam, kiedy to co mówię zaczyna innych nudzić zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 32 Nie mam problemu z tym, by równocześnie wykonywać więcej niż jedno zadanie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 33 Kiedy rozmawiam przez telefon, nie jestem pewien, czyja jest kolej (na powiedzenie czegoś) zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 34 Lubię robić wiele rzeczy równocześnie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 35 Często jestem ostatnią osoba, która rozumie puentę żartu zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 36 Nie sprawia mi problemu odgadnięcie, co jakaś osoba myśli lub czuje na podstawie jej wyrazu twarzy zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 37 Jeżeli z jakiegoś powodu muszę przerwać to co robię, nie mam problemu z natychmiastowym powrotem do tego zajęcia zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 38 Potrafię rozmawiać o niczym zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 39 Ludzie zwracają mi uwagę, że rozmawiam ciągle na ten sam temat zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 40 Kiedy byłem dzieckiem lubiłem bawić się w przebieranie i udawanie, że jestem kimś innym zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 41 Lubię zbierać informacje na temat różnych kategorii przedmiotów (gatunki ptaków, marki samochodów) zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 42 Mam kłopoty z wyobrażeniem sobie, jak by to było, gdybym był kimś innym zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 43 Lubię, gdy każda aktywność, w której mam brać udział jest starannie zaplanowana zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 44 Lubię spotkania towarzyskie zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 45 Rozpoznawanie ludzkich emocji jest dla mnie trudne zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 46 Jestem niespokojny/ nerwowy w nowych sytuacjach zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 47 Lubię poznawać nowych ludzi zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 48 Jestem dobrym dyplomatą zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 49 Zapamiętywanie dat urodzin jest dla mnie problemem zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie Pytanie 50 Bawienie się z dziećmi, gdy muszę coś lub kogoś udawać, jest dla mnie łatwe zgadzam się zdecydowanie zgadzam się nie zgadzam się nie zgadzam się zdecydowanie
Specjaliści podkreślają rolę leków przeciwzapalnych jako podstawowych preparatów kontrolujących przebieg astmy. W kilka lat po publikacji standardów wielu badaczy wskazuje, że w dalszym ciągu część pacjentów chorujących na astmę oskrzelową nie jest prawidłowo diagnozowana i leczona. W 1999 roku Rabe i wsp. przeprowadzili w siedmiu krajach Europy Zachodniej badania oparte na kwestionariuszach, do których informacje zebrano w czasie wywiadu telefonicznego (AIRE study). W grupie 2803 astmatyków tylko 5,3 proc. spełniało wszystkie kryteria GINA dobrej kontroli ich choroby. Ponad 28 proc. badanych dzieci i 30,5 proc. dorosłych zgłaszało kłopoty ze snem w ciągu ostatniego tygodnia wynikające z duszności. Gdy przeanalizowano stosowane leczenie, okazało się, że tylko 23 proc. pacjentów stosowało wziewne glikokortykosteroidy w ostatnich 4 tygodniach przed badaniem. Z obserwowanej grupy 60,5 proc. dzieci i 45 proc. dorosłych podało, że nigdy nie mieli wykonanych badań spirometrycznych. W podobnym badaniu przeprowadzonym w 2000 roku w Polsce (AIRCEE) na pytania kwestionariusza odpowiedziało 300 chorych. Spośród ankietowanych na podstawie częstości objawów i klasyfikacji GINA stwierdzono astmę epizodyczną u 21 proc. oraz astmę przewlekłą łagodną, umiarkowaną i ciężką odpowiednio u 24, 26 i 29 proc. chorych. Ponad 70 proc. badanych miało objawy astmy przynajmniej raz w tygodniu, a 20 proc. codziennie. U 11 proc. co noc występowały duszności. Objawy choroby występowały u respondentów średnio około cztery razy w tygodniu, a 80 proc. badanych miało w ciągu ostatniego roku ciężki napad astmy. Większość pacjentów stwierdziła, że astma oskrzelowa wpływa na ograniczenie ich codziennej aktywności życiowej, połowa badanych wskazała na występowanie objawów po wysiłku fizycznym. Badań spirometrycznych oceniających wydolność układu oddechowego nigdy nie miało wykonanych aż 41 proc. astmatyków. Zaledwie 7 proc. badanych prowadziło w domu pomiary szczytowego przepływu wydechowego (PEF). Tylko 27 proc. chorych przyjmowało wziewne glikokortykosteroidy, za to leki działające wyłącznie objawowo były zdecydowanie bardziej powszechne (w grupie pacjentów z astmą ciężką doraźne leki stosowało 73 proc. respondentów). Co ciekawe, w porównaniu z innymi krajami Europy rodkowo-Wschodniej, biorącymi udział w badaniu AIRCEE, w Polsce leki przeciwzapalne przyjmowało najwięcej pacjentów (dla przypomnienia - tylko 27 proc.). Metody kontroli astmy Wyniki przedstawionych powyżej badań wskazują, że kontrola astmy, pomimo wprowadzenia jasnych standardów postępowania, nie jest zadowalająca. Zgodnie z zaleceniami GINA opublikowanymi w 2006 roku, leczenie farmakologiczne powinno być dostosowane do zmiennego stopnia opanowania objawów astmy u danego pacjenta. W przypadku niedostatecznej kontroli choroby leczenie powinno być zintensyfikowane zgodnie z zasadą "step-up". W przypadku zadowalającego opanowania objawów astmy można zmniejszyć dawki lub liczbę stosowanych leków kontrolujących - proces "step-down". Do oceny skuteczności terapii i stopnia kontroli astmy proponowanych jest wiele metod. Biopsje błony śluzowej ściany oskrzeli, ocena histopatologiczna stopnia remodelingu, ocena liczby komórek zapalenia (w tym eozynofilów), ocena mediatorów prozapalnych (leukotrienów, eozynofilowego białka kationowego, interleukin) w popłuczynach oskrzelowo-pęcherzykowych (BAL) mają znaczenie wyłącznie w badaniach naukowych. Być może w przyszłości popularna stanie się ocena stężenia tlenku azotu w powietrzu wydechowym (eNO), gdyż istnieje dobra korelacja tego parametru z innymi wskaźnikami stanu zapalnego i kontroli przebiegu choroby. Obecnie jednak, ze względu na koszty aparatu, badanie to nie może być zalecane do rutynowego postępowania. Badanie spirometryczne może być wykonane wyłącznie w ośrodku, w którym jest odpowiedni sprzęt, co potwierdzają wyniki cytowanych badań. Istnieje olbrzymia grupa pacjentów, którzy pomimo rozpoznania astmy oskrzelowej, nigdy nie mieli wykonanego takiego badania. Niewielkie jest również rozpowszechnienie pomiarów szczytowego przepływu wydechowego (PEF). Dobrym parametrem oceny stopnia kontroli astmy jest zużycie leków ratunkowych (beta2-mimetyków wziewnych). Istnieją także kwestionariusze zawierające pytania dotyczące objawów, ograniczenia codziennej aktywności, zużycia leków, nieplanowanych wizyt lekarskich. Użyteczność takich ankiet została potwierdzona w wielu badaniach. Większość z proponowanych kwestionariuszy jest bardzo rozbudowana, niekiedy w odpowiedzi na pytania potrzebna jest pomoc wykwalifikowanego personelu medycznego, co zdecydowanie wydłuża czas wypełnienia formularza i zmniejsza możliwość jego zastosowania w codziennej praktyce w gabinecie lekarskim u każdego pacjenta z astmą. Pięć pytań do pacjenta Nowością jest test kontroli astmy (Asthma Control Test, ACT(tm)) składający się jedynie z pięciu pytań. Test ten jest jasny i łatwy dla pacjenta, a jego wyniki są proste do interpretacji. Opracowany przez Nathana i wsp., przy współpracy lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistów zajmujących się diagnostyką i terapią astmy, test początkowo składał się z 22 pytań, na które odpowiedziało 407 dorosłych astmatyków. Za pomocą metod analizy statystycznej określono stopień korelacji poszczególnych pytań ze stopniem ciężkości choroby ocenionym przez lekarza na podstawie badania przedmiotowego, wywiadu, zapotrzebowania na leki i badań spirometrycznych, a następnie wybrano pięć pytań najlepiej spełniających założone kryteria kwestionariusza. Pytania te dotyczą występowania objawów choroby, zużycia leków ratunkowych, wpływu choroby na możliwość wykonywania zwykłych czynności w pracy i domu oraz oceny przez pacjenta stopnia kontroli swojej choroby (tab. 1). Do każdego pytania dołączony jest zestaw pięciu możliwych odpowiedzi, stopniujących częstość występowania dolegliwości lub określających stopień kontroli astmy. Maksymalna ocena wynosi 25 punktów i świadczy o bardzo dobrej kontroli astmy. Jako punkt odcięcia określający złą kontrolę astmy badacze zaproponowali wartość 19 i mniej punktów (czułość i swoistość odpowiednio 69,2 proc. i 76,2 proc.). Test kontroli astmy jest badaniem przesiewowym w kierunku złej kontroli choroby. Umożliwia łatwą identyfikację pacjentów, u których niezbędne jest wykonanie dalszych badań (np. spirometrii) i zwiększenie dawki leków kontrolujących chorobę (w praktyce najczęściej glikokortykosteroidów wziewnych). Potwierdzono dobrą korelację testu ACT(tm) z oceną kontroli przebiegu choroby przez specjalistę (p<0,001), wynikiem nasilonej objętości wydechowej w pierwszej sekundzie (FEV1) (p<0,001) i wynikiem rozbudowanego kwestionariusza ACQ (p<0,001). Test ten może być rozdawany przed wizytą w gabinecie lekarskim wszystkim pacjentom z rozpoznaną astmą oskrzelową, zarówno w poradniach poz, jak i w przychodniach specjalistycznych. Może być również zastosowany do długoterminowej (w ciągu kolejnych wizyt) oceny stopnia kontroli astmy. W ciągu ostatniego roku test kontroli astmy został włączony do oceny pacjentów znajdujących się pod opieką poradni przyklinicznej. Doświadczenia własne wzbogaciły naszą praktyczną wiedzę na jego temat. Prawidłowe wypełnienie po raz pierwszy testu wymaga wyjaśnienia pytań kwestionariusza. Dość często zdarzają się rozbieżności pomiędzy rozumieniem pytań przez lekarza i pacjenta. Najlepszym tego przykładem jest pytanie 5 dotyczące stopnia kontroli astmy. Część pacjentów rozumie kontrolę choroby jako opiekę w poradni specjalistycznej. Jeśli przychodzą na kolejne wizyty, to znaczy - ich zdaniem - że dobra kontrola jest zachowana, bez względu na nasilenie dolegliwości! Niektórzy pacjenci uważają, że przyjmowanie 1 lub 2 dawek (wdechów) leku ratunkowego dziennie świadczy o dobrej kontroli choroby. Być może wcześniej przyjmowali kilka wdechów, a do tego mieli dolegliwości nocne. Wątpliwości takie powinny być wyjaśnione w czasie wizyty w gabinecie lekarskim. Podsumowując, test kontroli astmy ACT(tm) jest łatwym, szybkim i prostym kwestionariuszem, umożliwiającym ocenę stopnia kontroli astmy zarówno w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, jak i specjalisty. Zastosowanie testu w codziennej praktyce może zdecydowanie ułatwić opiekę nad pacjentami z astmą oskrzelową i poprawić kontrolowanie tej przewlekłej choroby. Tabela 1. Pięć pytań składających się na test kontroli astmy Asthma Control Test - ACT(tm) Do każdego pytania dołączony jest zestaw pięciu możliwych odpowiedzi, stopniujących częstość występowania dolegliwości lub określających stopień kontroli astmy. Maksymalna ocena wynosi 25 punktów i świadczy o bardzo dobrej kontroli astmy. 1. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni astma powstrzymywała Pana(nią) od wykonywania zwykłych czynności w pracy, w szkole/uczelni lub w domu? 2. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni miał(a) Pan(i) duszność? 3. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni budził(a) się Pan(i) w nocy lub rano, wcześniej niż zwykle, z powodu objawów związanych z astmą (np. świszczący oddech, kaszel, duszności, ucisk lub ból w klatce piersiowej)? 4. Jak często w ciągu ostatnich 4 tygodni używał(a) Pan(i) doraźnie szybko działającego leku wziewnego? 5. Jak ocenił(a) by Pan(i) swoją kontrolę nad astmą w ciągu ostatnich 4 tygodni?
Wideo: Wideo: Polskie poniemieckie. Rozmowa z Karoliną Kuszyk Zawartość: Pytania do quizuQuiz OdpowiedziPytanie nr 1: Astma jest chorobą emocjonalną lub nr 2: Wszystkie osoby z alergią mają nr 3: Wielu medalistów olimpijskich cierpi na 4: Astmę można nr 5: Niektóre dzieci „przerastają” nr 6: Ile mikroskopijnych roztoczy znajduje się średnio w podwójnym łóżku? (200, 2000, 2 000 000)Pytanie nr 7: Niektóre rasy psów, takie jak Chihuahua, są lepsze dla osób z astmą i nr 8: Wszystkie alergeny zwierząt zostaną usunięte z pokoju po usunięciu nr 9: Bierne palenie może być czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju astmy u dzieci w wieku nr 10: Wszystkich znanych czynników wyzwalających astmę można nr 11: Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą nr 12. Astma kosztuje amerykańską gospodarkę prawie 56 miliardów dolarów nr 13. Badanie krwi może potwierdzić, czy ktoś ma nr 14. Objawy astmy wysiłkowej zwykle nasilają się w ciągu 20 minut od rozpoczęcia do quizu Czy znasz swoje fakty na temat astmy? Rozwiąż quiz i zobacz. Prawda czy fałsz. Astma jest chorobą emocjonalną lub psychiczną. Prawda czy fałsz. Wszystkie osoby z alergią mają astmę. Prawda czy fałsz. Wielu medalistów olimpijskich cierpi na astmę. Prawda czy fałsz. Astmę można wyleczyć. Prawda czy fałsz. Niektóre dzieci „przerastają” astmę. Ile? Ile średnio mikroskopijnych roztoczy znajduje się w podwójnym łóżku? a) 200 (dwieście) b) 200 000 (dwieście tysięcy) c) 2 000 000 (dwa miliony) Prawda czy fałsz. Niektóre rasy psów, takie jak Chihuahua, są lepsze dla osób z astmą i alergiami. Prawda czy fałsz. Wszystkie alergeny dla zwierząt zostaną usunięte z pokoju po usunięciu zwierzęcia. Prawda czy fałsz. Bierne palenie może być czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju astmy u dzieci w wieku przedszkolnym. Prawda czy fałsz. Wszystkich znanych czynników wyzwalających astmę można uniknąć. Prawda czy fałsz. Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą dzieci. Prawda czy fałsz. Astma kosztuje amerykańską gospodarkę prawie 56 miliardów dolarów rocznie. Prawda czy fałsz. Badanie krwi może potwierdzić, czy ktoś ma astmę. Prawda czy fałsz. Objawy astmy wysiłkowej zwykle nasilają się w ciągu 20 minut od rozpoczęcia ćwiczeń. Quiz Odpowiedzi Pytanie nr 1: Astma jest chorobą emocjonalną lub psychiczną. Odpowiedź na pytanie nr 1: FAŁSZYWE. Astma nie jest chorobą emocjonalną ani psychiczną, chociaż silne emocje i reakcje, takie jak śmiech, mogą czasami pogorszyć astmę. Pytanie nr 2: Wszystkie osoby z alergią mają astmę. Odpowiedź na pytanie nr 2: FAŁSZYWE. Alergie są jednym z wielu czynników, które mogą wywoływać ataki astmy. Nie wszyscy astmatycy mają alergie. Wiele osób ma alergie, ale nie ma astmy. Pytanie nr 3: Wielu medalistów olimpijskich cierpi na astmę. Odpowiedź na pytanie nr 3: PRAWDZIWE. Ćwiczenia fizyczne są dobre dla większości ludzi, niezależnie od tego, czy cierpią na astmę. Ćwiczenia mogą wywołać epizod astmy u niektórych osób z tą chorobą. Kiedy astma jest pod dobrą kontrolą, osoby z astmą wysiłkową mogą uprawiać większość sportów i prowadzić aktywne życie. Mogą również przyjmować leki przed ćwiczeniami, aby uniknąć epizodu. Pytanie 4: Astmę można wyleczyć. Odpowiedz na pytanie nr 4. FAŁSZYWE. Nie ma lekarstwa na astmę. Jednak ludzie mogą kontrolować swoją astmę lub zarządzać nią przez: (1) Współpracę z lekarzem lub innym pracownikiem służby zdrowia w celu opracowania zindywidualizowanego planu leczenia astmy. (2) Nauka zauważania wczesnych objawów epizodu astmy i rozpoczynania leczenia. (3) Unikanie rzeczy, które mogą powodować epizody astmy. (4) Wiedza, kiedy uzyskać pomoc medyczną w przypadku ciężkiego epizodu. Pytanie nr 5: Niektóre dzieci „przerastają” astmę. Odpowiedz na pytanie nr 5. PRAWDZIWE. Ogólnie astma jest przewlekłym stanem nadreaktywności oskrzeli. Niektóre dzieci mają objawy astmy, które poprawiają się w okresie dojrzewania, podczas gdy objawy nasilają się u innych. Tendencja do nadmiernie wrażliwych dróg oddechowych utrzymuje się przez całe życie. Jednak niektóre dzieci z astmą wywołaną wirusem w pierwszych latach życia „wyrastają” z astmy. Pytanie nr 6: Ile mikroskopijnych roztoczy znajduje się średnio w podwójnym łóżku? (200, 2000, 2 000 000) Odpowiedz na pytanie nr 6. C. 2 MILIONY! Materac z podwójnym łóżkiem może z łatwością pomieścić 2 miliony roztoczy kurzu, z których każdy wytwarza 10 do 20 odpadów (kału) dziennie. Pytanie nr 7: Niektóre rasy psów, takie jak Chihuahua, są lepsze dla osób z astmą i alergiami. Odpowiedz na pytanie nr 7. FAŁSZYWE. To białko znajdujące się w ślinie, łupieżu, włosach i moczu zwierzęcia powoduje alergie u niektórych osób. Wszystkie zwierzęta z futrem lub piórami mają sierść i mocz. Ślina może również powodować reakcje. Dlatego żadne konkretne rasy nie są lepsze dla osób z astmą i bez futra lub piór, takie jak ryby, mogą być lepsze dla osób z astmą, które są uczulone na koty i psy. Pytanie nr 8: Wszystkie alergeny zwierząt zostaną usunięte z pokoju po usunięciu zwierzęcia. Odpowiedź na pytanie nr 8: FAŁSZYWE. Po usunięciu zwierzęcia alergeny mogą pozostawać w pokoju przez 6 miesięcy lub dłużej. Aby usunąć alergeny dla zwierząt, dokładnie oczyść wszystkie ściany, podłogi i inne powierzchnie mydłem i wodą. Pytanie nr 9: Bierne palenie może być czynnikiem przyczyniającym się do rozwoju astmy u dzieci w wieku przedszkolnym. Odpowiedź na pytanie nr 9: PRAWDZIWE. Według badań National Academy of Sciences, opublikowanych w styczniu 2000 r., Dowody sugerują, że bierne palenie może być czynnikiem przyczyniającym się do astmy u dzieci w wieku przedszkolnym. Pytanie nr 10: Wszystkich znanych czynników wyzwalających astmę można uniknąć. Odpowiedz na pytanie nr 10. FAŁSZYWE. Biorąc pod uwagę szeroki zakres wyzwalaczy astmy, unikanie wszystkich znanych wyzwalaczy astmy może być niezwykle trudne lub kosztowne. Ważne jest określenie, które czynniki wywołują astmę i dążenie do zmniejszenia narażenia na te czynniki wyzwalające. Porozmawiaj z lekarzem na temat identyfikowania czynników wywołujących astmę i prowadź dziennik, który pomoże ci śledzić działania, które mogą wywołać epizody astmy. Pytanie nr 11: Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą dzieci. Odpowiedz na pytanie nr 11. PRAWDZIWE. Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą dzieci. Jest to główna przyczyna nieobecności w szkole. Astma dotyka prawie 5 milionów dzieci. Pytanie nr 12. Astma kosztuje amerykańską gospodarkę prawie 56 miliardów dolarów rocznie. Odpowiedz na pytanie nr 12. PRAWDZIWE. Astma jest główną przyczyną nieobecności w pracy i szkole oraz utraty wydajności. Astma jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt na oddziale ratunkowym i hospitalizacji. Pytanie nr 13. Badanie krwi może potwierdzić, czy ktoś ma astmę. Odpowiedz na pytanie nr 13. FAŁSZYWE. Badanie krwi nie może potwierdzić, czy ktoś ma astmę. W przypadku epizodu astmy lekarz może sprawdzić krew osoby pod kątem oznak infekcji, które mogą przyczyniać się do epizodu. W przypadku ciężkiego ataku lekarz może sprawdzić krew z tętnicy, aby określić ilość tlenu i dwutlenku węgla we krwi. Lekarz może użyć spirometru lub przepływomierza szczytowego do zmierzenia siły, z jaką osoba może wydychać powietrze. Pulsoksymetr można umieścić na koniuszku palca, aby zmierzyć ilość tlenu we krwi. Pytanie nr 14. Objawy astmy wysiłkowej zwykle nasilają się w ciągu 20 minut od rozpoczęcia ćwiczeń. Odpowiedz na pytanie nr 14. FAŁSZYWE. W rzeczywistości objawy zwykle osiągają szczyt około 5-10 minut po zakończeniu ćwiczeń, a następnie stopniowo ustępują. Objawy często znikają w ciągu godziny po wysiłku, ale mogą trwać dłużej. Objawy zwykle zaczynają się około 5-20 minut po rozpoczęciu ćwiczeń.
test na astmę 5 pytań